EL SEKRETO de León Sason (Premio Konkurso de Kompozision 2024) – Teksto i boz

Ver todos los kuentos>>

EL SEKRETO
de León Sason

Un dia mi madre, dbm, me tomo i mos huimos a vijitar ande la vizina la mas vieja ke morava en la pansyon. Le aprometi a mi madre de tomar el tefteriko i el Alfabet i kopiar unas kuantas ojas kon muncho dikkat (atansion). En fin mos huimos ande la vizina. Yo estava okupado kon mi lisyon, ma kon una oreja estava sintiendo lo ke estavan avlando. La vizina mos ofrio likum turko. Kuando le trusho el kafe turko, mi mama le demando «A Madam Ayui no la vide oy.» Mme. Ayui era la patrona de la pansyon ke viniya en kada dia para demandar si mos primia una koza. Eya era una persona kon kara de riza, ma tenia una sikatriz (trasa de la ferida) en la kara ke la azia un poko fea.

La vizina le respondio a mi mama: «Oy es un dia muy importante para eya, eya esta yorando en su kamareta. «La vizina adjusto: «Mira kerida, kon los anyos ya me ize shaet ke no te plaze azer dedikodus i no kontas nada a dingunos lo ke sintites. Ma esta ves komo te vo kontar el sekreto de la patrona de la pansyon, te vo demandar ke me djures de no kontar nada!»

Kuando mi madre le djuro, la vizina empeso a kontar i yo deshi el kalem para no eskrivir i solo sintir.

«Ayui kuando era manseva morava leshos de Estanbol, en un distrikto de una sivdad en la Anatolia ande Turkos i Ermenis bivian en pas. Eran los anyos 1915. Ayui avia parido una ijika muy luzya komo la luna. Enduna se empeso a sintir bruidos ke los Ermenis estavan ayudando a los puevlos enemigos del Sultan. Mas despues se sintio ke el Sultan los keria mandar al egzilo o matarlos. Un dia se sintio ke los soldados se estan aserkando, de la sivdad ande Mme. Ayui morava. Eya sin peryer tyempo tomo dos bogos de la fashadura de su kreaturika i korryo ande la vizina turka ke se frekuantavan kon amistad grande i le disho «las oras estan kontadas, los askieres del Sultan estan para vinir. Te rogo si me puedes ayudar. De oy endelantre esta kreatura es tuya. Solo kuando va tener diziocho anyos le puedras aklarar la verdad. «La vizina le respondio «pyedre kudyado, yo la vo engrandeser komo mi propia kreatura.»

A la demadrugada los askieres del Sultan vinieron i arrekojeron a todos los Ermenis en el meydan (plasa) i empesaron a tirar sovre eyos. Por su suerte (mazal) Mme. Ayui estava sola ferida. Eya se izo de la muerta i despues ke todos los soldados se hueron al kazal vizino i se izo arreskuro eya se hue ande la vizina. Le demando si le puedia darle un fostan i un palto i salio a media noche al kamino, verso Estanbol ande avia sintido ke los Ermenis de la kapitala del Imperyo no eran persekutidos. Entre tyempo la vizina kemo en la soba del banyo toda la vistimienta de Mme. Ayui manchadas de sangre.

Mme. Ayui, guch bela arrivo a Estanbol. Eya no konto a dingunos las difikultades i penas ke paso. Eya topo un doktor Ermeni para ke le kure la yara.

Emprimero eya lavoro en diferentes echos i a la fin topo un empiego en una pansyon famoza. Es aya ke renkontro su sigundo marido , aya lavoraron munchos anyos i a la fin eyos alkilaron una pansyon.

…Un dia de primavera ande todos los arvolikos avian ampesado a enfloreser, sonaron a la puerta.

Komo de uzo de eya korrio para avrir, enfrente de eya avia una mansevika muy ermoza. Le paresio ke eya estava bushkando una kamareta i le disho: «estimada sinyora, por las oras no temenos una kamareta disponible, ma si me da su adreso le prometo de bushkarla.» La mansevika kon una boz ke puedian sintir solo las dos le respondio, «Puedemos avlar en un lugar ande no mos van a dezrepozar dingunos?»

Mme. Ayui la yevo a la mansevika a su kamareta. La mansevika kito de su chanta (bolsa) un tas de banyo para kreaturas i le demando: «Este tasisiko, lo konosites? «Mme Ayui ke konosio el tas de su kreatura, ke avia metido adriento el bogo, se ezmayo en los brasos de la mansevika.

Kuando eya revino en si, las primeras palavras ke sintio eran: «Ayde mama espiertate, espiertate.» Madre i ija se abrasaron un buen tyempo i la ija de Mme. Ayui kontinuo a kontarle. «La vizina malgrado ke avia parido despues de kuatro anyos una ijika, la miro komo su ija. Kuando avia eskapado04 los estudios del Liseo, konosio un mansevo ke se kijo kazarse kon eya i es akel tyempo ke su madre le konto toda la verdad. El mansevo era un soldado profesional en la armada turka. A los ofisieres turkos profesyonales les era defendido de kazarsen kon una mujer etranjera o kon una de las minoridades.

Eya le konto a su espozo todo lo ke se avia ambezado de su madre. A la fin dechidaron de no kontar este sekreto a dingunos.

«En la unika letra ke eskrivites despues de la deklarasyon de la republika en 1923, avias eskrito ke estas lavorando en una pansyon serka de Tepebashi. La primera vez ke vinimos a Estanbol te bushkimos i no te topimos. A la sigunda vez topimos la pansyon ande avias lavorado i mos dyeron tu adreso ke no es tan leshos de eyos. Grasyas al Dyo ya te topi agora.»

Kuando el ofisiyer tenia vakansas anuales vinian a Estanbol, el asperava en el kafe «Sari Madam» serka de la pansyon i su mujer se iva a vijitar a su madre verdadera. Estas vijitas kontinuaron todo el tiempo ke Madam Ayui estuvo en vida.

Esto es lo ke avia sintido de la vizina ke avia kontado a mi madre. Fin a oy ni mi mama ni yo no lo deskuvrimos a dingunos. Agora komo todos los protagonistos de esta istorya no estan en vida, tuvi la ozadia de kontarvos este sekreto.

Leon-Sason

 

 

 

 

 

_________________

Esta es una de las 3 konsejas GANADORAS del KONKURSO DE KOMPOZISION 2024 en la kategoria AVANSADOS.

Check Also

𝐑𝐄𝐂𝐎𝐍𝐎𝐂𝐈𝐌𝐈𝐄𝐍𝐓𝐎 𝐀𝐋 𝐃𝐑. 𝐑𝐈𝐂𝐀𝐑𝐃𝐎 𝐎𝐑𝐃𝐎𝐍̃𝐄𝐙 𝐂𝐇𝐈𝐑𝐈𝐁𝐎𝐆𝐀

En cooperación con la Embajada de Israel en Ecuador y su digno representante Mgtr. Tzach …

Deja una respuesta

Tu dirección de correo electrónico no será publicada. Los campos obligatorios están marcados con *

Este sitio usa Akismet para reducir el spam. Aprende cómo se procesan los datos de tus comentarios.